اندازه اتاقی که در آن فکر می کنید روی تصمیمات شما تاثیر می گذارد


حتما تا حالا این جمله را زیاد شنیده اید: خارج از چارچوب فکر کنید! معنی این جمله این است که پیش فرض ها و پیش دانسته ها را کنار بگذارید و مرزها را بشکنید .اما ظاهرا حتی از نظر فیزیکی هم این جمله معنا دارد.

به نوشته آکادمی تفکر، پژوهشگران دانشگاه میشیگان از دانش آموزان خواستند تا چند مسئله را حل کنند درحالی که یکبار داخل یک اتاقک مقوایی با ابعاد محدود نشستند و بار دیگر خارج از آن. البته در زمانی که دانش آموزان داخل اتاقک مقوایی بودند احساس تنگی نمی کردند. نتیجه این بود که وقتی دانش آموزان در خارج از چارچوب (اتاقک مقوایی) بودند بهتر توانستند مسایل را حل کنند.

در آزمایش دوم، دانش آموزان را در حالیکه یکبار آزادانه و باردیگر در یک مسیر مشخص و تعیین شده راه می رفتند، اقدام به حل مسئله کردند. نتیجه این بود که در حالت راه رفتن آزادانه، دانش آموزان دارای تفکر واگرای بیشتری بودند. تفکر واگرا، شرط لازم برای تفکر خلاق است.
بنا به عقیده پژوهشگران، چنانچه محیط های آموزشی و کاری دارای چاردیواری های کمتری بوده و از سالن ها و فضاهای بازتری استفاده شود، توان خلاقیت دانش آموزان و کارمندان افزایش می یابد.

☑️⭕️تحلیل و تجویز راهبردی

اگر کمی به دستاوردهای فکری خود فکر کنیم، به تجربه نیز درخواهیم یافت که فضای فیزیکی کاملا بر نحوه تفکر ما موثر است. شاید به همین خاطر باشد که بسیاری از ثروتمندان و مدیران بخشی از گفتگوهای خود را در فضاهایی باز مانند زمین گلف انجام می دهند و جالب اینجاست که ایده برخی از کسب وکارهای موفق در زمین گلف استارت خورده است.

در همین راستا پیشنهاد می شود این چهار راهکار را تجربه کنید: دو تایش برای زندگی شخصی و دو تایش برای محیط کاری تان:

زندگی شخصی:
1- هر از چند گاهی تا مکان های مرتفع پیاده روی کنید و در حین پیاده روی فکر کنید و مدتی از آن جا به پایین و دور دست بنگرید و در راه بازگشت دوباره فکر کنید و اگر به ایده ای رسیدید صدای خود را ضبط کنید.
2- اتاق نشیمن و خواب خود را برانداز کنید شاید ما پول نداشته باشیم که یک اتاق بزرگ و زیبا و با پنجره هایی بزرگ رو به دریا داشته باشیم اما می توانیم از چراغ های نورانی تر، رنگ های شادتر و خلاقانه تر و تصاویر الهام بخش تراستفاده کنیم.

محیط کاری:  
1- هر چند وقت یک بار مکان جلسات خود را تغییر دهید. آن را در بیرون سازمان برگزار کنید. حتما مکانی را انتخاب کنید که سقف بلندی داشته باشد و پنجره های بزرگ رو به بیرون با یک افق دید بسیار مناسب و جایی برای راه رفتن، قدم زدن و گفتگوهای غیر رسمی. گاهی اوقات با تغییر مکان، فضای فکری عوض می شود.
2- سه فاکتور اتاق جلسات خود را مجدد بررسی کنید: آیا اتاق شما به اندازه کافی نور دارد؟ آیا رنگ اتاق شما مهیج و خلاق است یا مرده و بی روح؟ آیا تصاویری که در اتاق جلسات هست به اندازه کافی جذاب، انرژی بخش و الهام بخش است؟  ما ممکن است برای ویدئو پرژکتور، صندلی و میز اتاق جلسات میلیون ها خرج کنیم بد نیست اندکی از هزینه را به سرمایه گذاری در تغییر فضای فیزیکی تخصیص دهیم.

دکتر مجتبی لشکربلوکی
دسته ها :

سهام عدالت به زبان ساده، هشت نکته کلیدی و سه منفعت راهبردی


سهام عدالت، روی زندگی دست کم 50 میلیون نفر تاثیر مستقیم دارد. بنابراین وظیفه شهروندی همه ماست چه کسانی که مانند من مشمول سهام عدالت نیستند و چه کسانی که مشمول هستند در مورد آن بدانیم و به یکدیگر اطلاعات بدهیم تا ایرانیان به خوبی از این طرح سود ببرند و جلوی هر گونه سوء استفاده از آن یا سوء تفاهم در مورد این طرح گرفته شود.

هشت نکته کلیدی که سهام عدالت را به زبان ساده توضیح می دهد:

1. چندین سال پیش به هر ایرانی که مشمول سهام عدالت شده سهامی تخصیص دادند که ارزش آن یک میلیون تومان بود. البته در خانوارهای بالای 5 نفر مبلغ پنج میلیون تومان به تعداد اعضای خانوار تقسیم شد مثلا اگر خانواده شما ده نفره بود به هر کدام از اعضای خانواده به جای یک میلیون، معادل نیم میلیون تومان سهام تخصیص پیدا کرد.

2. آن زمان بابت سهامی که به شما تخصیص پیدا کرد، کسی از شما پول نگرفت. قرار شد که هر مقدار که این سهام سود تولید می کند بابت یک میلیون تومان برداشته شود. تا کنون حدود نیمی از یک میلیون تومان توسط سود سهام تسویه شده است.

3. در این بین در حدود سال های 88 به صورت غیرقانونی به برخی از افراد مقداری سود سهام نقدی دادند حدود 40 تا 80 هزار تومان. که آن نیز برای افرادی که آن مبالغ را دریافت نموده اند محاسبه و از ارزش اقساط پرداختی کسر می‌شود.

4.پس حالا تقریبا نیمی از آن سهام یک میلیونی تسویه شده است (از طریق پرداخت سود آن سهام). بنابراین الان مشمولان سهام عدالت تقریبا نیم میلیون تومان سهام دارند. البته برای خانواده های بالاتر از پنج نفر این نسبت با لحاظ تعداد اعضای خانواده کمتر می شود. پس خبر خوب اول اینکه سهام شما که اکنون تسویه شده است و به شما تعلق گرفته هر مقدار سود تولید کرد از سال آینده به شما تعلق دارد.

5. خبر خوب دوم اینکه برخی از افراد هم که عموما تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد و بخشی از روستائیان بوده اند مشمول 50 درصد تخفیف شده و از پرداخت بقیه اقساط معاف شدند و اکنون کل سهام شان تسویه شده و در اختیارشان قرار گرفته است. یعنی آنها همان حدود یک میلیون تومان سهم دارند (اگر تعداد اعضای خانواده‌شان از 5 نفر بیشتر باشد به تناسب سهم شان کمتر می شود).

6. نکته مهم این جاست که این سهامی که امروز  متعلق به شماست یک ارزش اسمی دارد و یک ارزش واقعی. ارزش واقعی این سهام فراتر از ارزش اسمی آن است. بنابراین اگر مثلا در صورت حساب (صورت وضعیت دارایی‌های شما در سهام عدالت) نوشتند که روز اول به شما 1 میلیون تومان تخصیص داده اند و اکنون 532 هزار تومان آن پرداخت شده است و متعلق به شماست. شما می توانید با پرداخت 468 هزار تومان دیگر این دارایی خود را به یک میلیون برسانید و سود معقولی کنید چون ارزش اسمی آنچه می خرید 468 هزار تومان است اما ارزش واقعی آن بیشتر است.

7. نکته مهم دیگر: سهام عدالت اکنون خرید و فروش و پیش فروش نمی شود. بنابراین هر گونه تماس، پیشنهاد و .. را در این زمینه رد کنید، سوء استفاده کنندگان ممکن است که از ناآگاهی افراد استفاده کنند و این دارایی را به قیمتی نازل از آنان بخرند.

8. سهام عدالت یک سایت رسمی و یک مرکز تلفن دارد که وابسته است به سازمان خصوصی سازی به جز از آن جا، هیچ منبع دیگری را مبنای تصمیم گیری خود قرار ندهید. مثلا اگر در مورد تعداد اعضای خانوار، فردی که فوت شده است، کسب اطمینان از دارایی تان، جا ماندن از ثبت نام . ... سوال دارید فقط به سایت یا مرکز تلفن سازمان اعتماد کنید

در انتها بگذارید بگویم که این طرح اگر به خوبی اجرا شود سه منفعت راهبردی دارد: بخشی از ثروت ملی بین حدود 50 میلیون نفر تقسیم خواهد شد. در توزیع یارانه آنچه توزیع می شود درآمد  است اما در سهام عدالت، این ثروت است که توزیع می شود. تفاوت ساده ثروت و درآمد این است که ثروت می تواند موجب ایجاد درآمدی مستمر برای مشمولین شود. اما منفعت دوم: ورود دارایی‌های مالی به سبد دارایی‌های مردم که منجر می شود به داشتن یک دارایی شفاف و نقدپذیر. ما تا کنون عادت داشتیم که دارایی های فیزیکی داشته باشیم مانند زمین، ساختمان، ماشین و طلا ولی بعد از سهام عدالت اوضاع فرق خواهد کرد و منفعت سوم این است که سهام عدالت فضایی را فراهم خواهد کرد که به تدریج اداره بخش بزرگی از شرکت های دولتی به دست مردم سپرده شود.

⭕️خدمت گذاران شما در وزارت اقتصاد و به ویژه در سازمان خصوصی سازی جنگیده اند که از حقوق تک تک مردم صیانت شود. نمی شود همه چیز را این جا گفت ولی بدانید که خادمان شما، تمام تلاش شان را کرده اند که این ثروت ملی به خوبی توزیع شود (البته با وجود محدودیت های قانونی متعدد). شما نیز با نشر آگاهی به تمام کسانی که می شناسید ما را یاری کنید.

دکتر مجتبی لشکربلوکی، مشاور وزیر اقتصاد.

دام اثر اولیه در تصمیم گیری و تکنیک های کاربردی




همه ما در مورد عشق در یک نگاه شنیده ایم و فکر می کنیم که عشق در یک نگاه فقط در مورد روابط عاطفی شخصی است اما ما هر روز در یک نگاه عاشق می شویم! ضرب‌المثل معروفی می‌گوید: «در مورد کتاب از روی جلدش قضاوت نکن.» اما خیلی از ما، افراد/رویدادها/پدیده ها/پروژه های سرمایه گذاری را ظرف مدت چند ثانیه ارزیابی اولیه می‌کنیم و ایده کلی خود را درباره آن پدیده در مدت زمانی کوتاه شکل می‌دهیم.

به تجربیات خود برگردید: ممکن است در ملاقات با یک فرد جدید حتی یک کلمه هم با او صحبت نکنیم ولی پس از چند ثانیه هم ما راجع به طرف مقابل و هم وی در مورد ما قضاوت‌هایی خواهد کرد که گاهی با یک ساعت صحبت کردن هم نمی‌توان آنها را تغییر داد!
تجربیات و تحقیقات نشان می دهد مغز ما در زمانی کمتر از 10‌ثانیه بعد از ملاقات شخص جدید تفکرات خود را در مورد فرد ملاقات‌کننده شکل می‌دهد، بدون اینکه حتی طرف مقابل سلام کرده باشد. اولین برداشت ها، اولین تأثیرات، احساسات و برخوردها تا آخر در ذهن طرف مقابل ماندگار می‌شود و ادراکات را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

چرا؟ به این دلیل که انسان تمایل دارد که سریعاً بر مبنای اطلاعات اولیه‌ای که در مورد یک شخص یا یک پدیده دریافت می‌کند در مورد آن شخص یا پدیده به قضاوت برسد. ذهن از خالی بودن و تعلیق می هراسد. ذهن ترجیح می‌دهد که پدیده ها را بر مبنای اطلاعات کلی طبقه‌بندی کند نه بر مبنای بازیابی جزئیات کامل. وقتی یک مصاحبه‌ کننده در اولین برخوردها می‌بیند که کاندیدا تماس چشمی ندارد و صدایش آرام است و کت و شلوارش نامرتب است و بدون تسلط صحبت می‌کند فوراً به این نتیجه می‌رسد که وی فردی بدون اعتماد به نفس، نامنظم و با سطح دانش فنی پایین است و هر بار که بخواهد در مورد آن شخص نظر بدهد به جای جزئیات یک مصاحبه 30 دقیقه‌ای، سریع در حافظه‌اش بازیابی می‌کند که داوطلب چه ویژگی های کلی داشت.

☑️⭕️تحلیل و تجویز راهبردی:
ممکن است سوال کنید که این چه ایرادی دارد؟ جواب این است که ارزیابی اولیه ما چون بر اساس اطلاعات کامل و جامع نیست و بسیار سریع رخ می دهد و بعدا همین ارزیابی اولیه می شود چارچوبی برای تکمیل ارزیابی های بعدی، ممکن است یک پدیده را کاملا برعکس ارزیابی کنیم.
چه می توان کرد؟
ما نمی توانیم در مورد همه پدیده ها و در همه زمان ها و مکان ها با «دام اثر اولیه» برخورد کنیم اما زمانی که می خواهیم تصمیمات سرنوشت ساز بگیریم از انتخاب همسر تا انتخاب رییس جمهور، در انتخاب شغل، محل کار و زندگی، رشته تحصیلی و ... می توانیم از دو تکنیک استفاده کنیم:

1- ارزیابی چند مقطعی: یعنی قضاوت نهایی را در یک جلسه انجام ندهید. با شخص یا پدیده مذکور در زمان ها و مکان های مختلف تعامل کنید تا ذهن شما از دام اثر اولیه بیرون بیاید. به ذهن خود فرصت دهید. به همین خاطر است که برای استخدام های مهم، چند جلسه مصاحبه می گذارند یا لازم است که فردی که برای ازدواج کاندیدا کرده اید را در چند زمان و مکان مختلف ببینید. یک پروژه سرمایه گذاری مهم را در چند نوبت و از زوایای مختلف ارزیابی کنید.

2- یادآوری: در مورد این تکنیک خودآگاهی و یادآوری بسیار جواب می دهد. اگر ما به این دام آشنا باشیم می توانیم در تصمیمات مهم و قبل از برخورد با شخص یا پدیده مورد نظر به خودمان یادآوری کنیم که کمی با حوصله تر و دیرتر به قضاوت برسیم. من امروز قرار نیست در یک دقیقه اول تصمیمم را بگیرم.

 دکتر مجتبی لشکربلوکی

اثر ارابه موسیقی و تکنیک یک کلمه ای


در سال ۱۸۴۸ یکی از نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا دلقکی را استخدام کرد تا ارابه‌هایی را در شهر به حرکت در بیاورد که موسیقی پخش می کرد. این نوآوری در جذب مخاطب، بسیار مؤثر واقع شد. موفقیت این ایده باعث شد، سیاست‌مداران بیشتری راغب شوند که بر روی ارابه موسیقی بنشیند فارغ از اینکه آیا واقعا این نوآوری برای آنان نیز می تواند موثر باشد یا نه؟ این تکرار و تقلید تا آن جا پیش رفت که در سال ۱۹۰۰ استفاده از ارابه‌موسیقی به یک استاندراد برای تبلیغات ریاست‌جمهوری در آمریکا در آمد. اکنون وقتی می گویند ارابه موسیقی یعنی تکرار و تمایل به انجام کاری بدون توجه به اینکه واقعا آن کار درست است یا نه؟

ما انسان ها دوست داریم که در طرف برنده باشیم. به طور کلی ما هنگامی که متوجه شویم (یا به ما القا شود) که افراد زیادی به دیدگاهی معتقدند یا به پدیده ای تمایل دارند احتمال اینکه بدون تحلیل و تفکر آن را بپذیریم، بسیار افزایش می‌یابد. به این اثر، اثر ارابه موسیقی گویند.

این ارابه موسیقی در تمام زندگی و کار ما جاری است. جالب این جاست که لازم نیست که واقعا اکثریت چنین فکری کنند همین که ما تصورمان این باشد که اکثریت به یک سمتی گرایش دارند این روی تمایل ما موثر است. حالا چند مثال:

اگر تصور کنیم اکثر همکلاسی های ما از یک استاد خوششان می آید ما هم کم کم به آن استاد تمایل مثبت پیدا خواهیم کرد.
وقتی زمان کافی برای تحلیل نداریم اما می بینیم که همه به سمت یک صندوق سرمایه گذاری خاص می روند ما نیز علاقه مند می شویم که یونیت های آن صندوق را بخریم.
وقتی می بینم که تمام رتبه های اول شهر من، همه شان مهندسی برق-الکترونیک را انتخاب می کنند حتی به رشته ای که عشق می ورزیدم یعنی مهندسی نساجی فکر نمی کنم.

بسیار محتمل است که برویم یک گوشی موبایل به خصوص به قیمت گزاف بخریم، فقط به خاطر این که حس می کنیم اکثریت آن را می پسندند.

اما این مساله در انتخابات و مسایل سیاسی به شدت کاربرد دارد. پژوهش ها می گویند اگر یک کاندیدا بتواند به جامعه القا کند که او رای خواهد آورد و در انتخابات پیروز خواهد شد، بخشی از مردم حتی اگر به طور کامل با او همراه نباشند، برای این که در گروه برنده قرار گیرند به او رای خواهند داد. به همین دلیل هم هست که همیشه سعی می شود که تجمعات به گونه ای باشد که حس استقبال و تعداد زیاد جمعیت به ناظران بیرونی منتقل شود.

همین تکنیک در زمان رای گیری نیز به کار می رود، زمانی که همه رسانه ها صحبت از حضور مردم در رای گیری دارند برخی احساس می کنند که باید آن ها نیز سوار ارابه موسیقی شوند.

حتما دیده اید گاهی اوقات برخی مدل های مو و برخی لباس ها، که بسیار زشت و بی ریخت هستند فراگیر می شود، یکی از مهم ترین سازوکارهای آن همین دینامیک ارابه موسیقی است.  


☑️⭕️تجویز راهبردی:
زندگی ارزشمندتر از آن است که به تکرار و تقلید روی ارابه موسیقی بگذرد. دست کم باید در مورد تصمیمات سرنوشت ساز زندگی و کارتان دقیق تصمیم گیری کنید. چه باید کرد؟ هر گاه دیدید جمعیتی به موضوعی گرایش دارند به یک موسیقی، یک کاندیدا، یک تیم، یک کانال، یک سهام، فقط کافیست سوالی یک کلمه ای بپرسید: چرا؟
اگر آن ها توانستند توضیح خوب، ساده و شفافی ارایه کنند یعنی برای کارشان دلیل دارند و اگر نه؟ بدانید که احتمالا آن ها نیز قربانی ارابه موسیقی شده اند.
ممکن است آن ها شوکه یا عصبانی شوند و یا اینکه بگویند توضیح چرایی آن مفصل و پیچیده است. به آن ها بگویید که آن را خلاصه تر و ساده تر کنند به آن ها بگویید برای پیچیده ترین مسایل هم همیشه می شود توضیحات ساده ای ارایه کرد و یا اینکه شما وقت دارید تا توضیحات پیچیده و طولانی آنان را بشنوید. اگر باز هم فرار کردند احتمال ارابه موسیقی بالاتر می رود.

دکتر مجتبی لشکربلوکی

دام دارایی های محدود کننده و تکنیکی برای رهایی


در یکی از مدارس دانش آموزان را به چند گروه تقسیم کردند و به هر گروه 5 دلار دادند و گفتند دو هفته برای افزایش پول خود زمان دارید در پایان نتیجه و استراتژی شما مورد بررسی قرار میگیرد ....   
بعد از اتمام دو هفته دانش آموزان با مبالغی در دست آمدند ... گزارش ها به این صورت بود .   
گروهی 5 دلار را به خرید دستمال و تمیز کردن ماشین ها اختصاص داد ...
گروهی اقدام به دستفروشی کرد ...  
گروهی به فروش گل اقدام کرد ...
هر یک از این گروه ها تنها ضریب کمی از پول خود را افزایش دادند ...

 اما گروهی دیگر که برنده مسابقه شد این سیاست را در پیش گرفتند که  آنها با چند روز تحقیق دریافتند که یکی از رستوران های بزرگ و شلوغ شهر افراد پولدار دقایق زیادی را با اعضای خانواده در صف میایستند و از این بابت ناراحتند . از این رو آن دانش آموزان با دریافت  نوبت و گذراندن دقایقی و فروش نوبت خود به افراد انتهای صف مبالغی را از خانواده ها دریافت نموندند و خانواده ها با رضایت کامل نوبت آنها را خریداری می نمودند جالب اینجاست که خانواده ها تمایل بیشتری به  خرید نوبت از دختر ها بودند و مبالغ بالاتری را به آنها میدادند بنا بر این پسر ها تصمیم گرفتند نوبت خود را به دختر های هم گروهی بدهند تا دختر ها بعد از فروش نوبت خود نوبت پسر ها را نیز بفروشند . بدین صورت آنها توانستند با کمترین زحمت بودجه خود را دست نخورده ده ها برابر کنند
تفاوت این گروه با گروه های دیگر چه بود؟ این گروه پنج دلار را کنار گذاشتند!

☑️⭕️تحلیل و تجویز راهبردی:

گاهی برای خلق موقعیت و شروع به کار نیاز است دارایی های خود را نادیده گرفت و محدودیت ها را کنار زد تا دنیایی از ایده و خلاقیت پیش روی ما قرار گیرد. بدون شک 5 دلار محدودیتی بود که در ذهن همه (حتی ما که داستان را خواندیم) رقم خورد و تنها به فکر کارهایی با خرج 5 دلار می افتیم  و تنها می توانیم ضریبی از آن را افزایش دهیم در حالی که با کنار گذاشتن آن دریچه فکرمان به بی نهایت ایده باز می شود.

در هر موقعیتی که هستیم، دارایی های موجود را برای مدتی در ذهن مان کنار بگذاریم. مثلا در سطح کشور، فرض کنیم که یک شبه چاه های نفت خشکید، در سطح سازمان فرض کنیم که دولت یک شبه تولید و توزیع محصول فعلی ما را ممنوع اعلام کرد و در سطح زندگی شخصی فرض کنیم که یک شبه تمام اعتبار/دانش ما در یک حوزه تخصصی از بین رفت. آنگاه ... از فردا چه می کنیم؟

دکتر مجتبی لشکربلوکی


X